سلامتدندانی بهتر، پیشگیری از بروز بیماریهای لثه، کارایی بهتر دندانها در جویدن و تکلم، زیبایی بیشتر و افزایش اعتمادبهنفس مهمترین دلایل انجام درمان توسط متخصص ارتودنسی( دکتر ارتودنسی ) هستند. هرچند مهمترین دلیل ایجاد پوسیدگی و ناراحتی لثه میکروبها هستند و رعایت کامل بهداشت دهان و دندان میتواند مانع از فعالیت این میکروبها شوند، ولی مهارت و آشنایی افراد برای انجام این اقدامات یکسان نیست. اگر به دلیلی سطحی از دندان درست تمیز نشود خطر بروز پوسیدگی و ناراحتی لثه آن را تهدید خواهد کرد. دندانهایی که بهصورت کجروی هم قرارگرفتهاند و دسترسی مناسبی برای تمیزشدن ندارند، میتوانند پناهگاههای بیشتری برای میکروبهای ایجادکننده پوسیدگی و ناراحتی لثه فراهم کنند.
مشکلمضاعف این است که در این موارد امکان دسترسی برای ترمیم صحیح ناحیه توسط دندانپزشک وجود نداشته و عملا شکل نامناسب ترمیم ایجادشده پناهگاه دیگری برای فعالیت میکروبها و تشدید بیماری خواهد بود. در افرادی که رابطه دندانی صحیح وجود ندارد، عملکرد جویدن تحتتاثیر قرار میگیرد. در ناهنجاریهای خفیف تاثیرپذیری ناچیز ولی در ناهنجاریهای شدید مثل بههمنرسیدن دندانها عملکرد جویدنی دندانها تا حد زیادی مختل شده و لازماست بیمار تلاش زیادتری برای جویدن داشته و از خوردن بعضی غذاها اجتناب کند. عدم جویدن کافی غذاها، هضم آنها را در دستگاه گوارش دچار مشکل میکند.
درتکلم صحیح نحوه قرارگیری دندانها برای ادای برخی از حروف مثل «ش»، «س»، «ف» و «و» اهمیت زیادی دارد. قرارگیری صحیح دندانها امکان کنترل خروج هوا در حد مناسب برای تلفظ صحیح حروف را فراهم میکند. در مواردی که اختلالات گفتاری وجود دارد رفع موانع فیزیکی و ایجاد رابطه صحیح دندانی بخشی از درمان را تشکیل میدهد. زیبایی دندانها خواسته قریب به اتفاق افرادی است که برای درمان ارتودنسی به متخصص ارتودنسی (دکتر ارتودنسی ) مراجعه میکنند. حتی اگر فرد از نظر عملکرد دندانی یا سلامت دندانی تقاضای درمان ارتودنسی داشته باشد، با شروع درمان ارتودنسی، زیبایی دندانها را هم به خواسته خود اضافه میکند. تحقیقات معتبر دانشگاهی در دنیا، تاثیرات مثبت درمان ارتودنسیرا در دورهای از زندگی که اهمیت آن زیادتر است، تایید میکنند. بهطور مثال افزایش زیبایی چهره در سنین ازدواج تاثیر مثبتی در نوع و کیفیت ازدواجداشته است
دوعامل کلی ارث و شرایط محیطی در ایجاد ناهنجاری فکی نقش دارند. اگر بزرگی یا کوچکی فک یا دندان در یکی از والدین وجود داشته باشد امکان بهارثرسیدناین ناهنجاری به فرزندان وجود دارد. بهطور مثال اگر فرزند استخوان فک کوچک را از یکی از والدین و اندازه دندان بزرگ را از والد دیگر به ارث ببرددچار کمبود فضا در فک شده و نامنظمی دندانها بروز خواهد کرد. از عوامل محیطی مهم میتوان به پوسیدگی، ازدسترفتن زودهنگام دندانهای شیری و دایمی، ضربه به فک و دندانها، عادات مخرب مانند انگشت مکیدن در سنین بالایپنج سال، مشکلات تنفسی، رژیم غذایی، رابطه غلط دندانی و… اشاره کرد.
روشهای درمان برای ردیفکردن دندانها
برای ردیفکردن یا ردیف نشاندادن دندانها دو راه درست و نادرست وجود دارد: روش صحیح درمان، ارتودنسی است که با حرکتدادن تاج و ریشه دندان به موقعیت صحیح توسط متخصص ارتودنسی( دکتر ارتودنسی ) انجام میشود. در این درمان، مشکل بهصورت صحیح برطرف شده و دندانها با حفظ سلامتیشان ردیف میشوند. (اینکه این درمان توسط چه کسی انجام شود، در ادامه در بخش مربوط به آن بحث خواهیم کرد.) در روش دوم، حرکتی در دندانها انجام نمیشود، بلکه با تراشیدن یا اضافهکردن مواد همرنگ، دندانها به ظاهر ردیفشده به نظر میرسند.
ایراداصلی این روش آن است که فرد قسمتی از بافت سالم دندان خود را از دست میدهد که هیچگاه نمیتواند آن را به دست آورد. از طرف دیگر این درمان فرد را مشتری دایمی دندانپزشکی خواهد کرد، چراکه بهطور مکرر دچار تغییر رنگ دورهای یا مشکلات لثه و دندان خواهد شد. در این روش که همراه با تراشیدن و افزودن مواد ترمیمی است، معمولا بخشی از قسمت بیرونزده تاج دندان که شامل بخش بسیار مهم و نازک دندان یعنی مینای دندان است، تراشیده میشود و در قسمت فرورفته مواد همرنگ دندان افزوده میشود تا سطح دندان صافبه نظر برسد. تراشیدن بافت سالم دندان و اضافهکردن مواد ترمیمی همرنگ به دندان و افزایش ضخامت آن هر دو برای دندان و بافتهای نگهدارنده آن مخرب بوده و مشکلاتی را در پی خواهد داشت که پایانی ندارد. توصیه ما به عنوان متخصص ارتودنسی ( دکتر ارتودنسی ) این است که حتی اگر تمایل به درمان ارتودنسی ندارید برای پیشگیری از بهخطرافتادن سلامت دندانهایتان از این درمانها هم استفاده نکنید
هر نوع مشکل دندانی قبل از شروع درمان ارتودنسی باید بر طرف شود لذا در این مقالات به عنوان متخصص ارتودنسی ( دکتر ارتودنسی ) به توضیح بعضی مشکلات دندانی دهانی می پردازیم
درمورد عارضه استوماتیت و علائم و نشانه های آن چه میزان اطلاع دارید؟ در این مطلب می خواهیم درباره راههای درمانی و علل ایجاد کننده آن صحبت کنیم.
استوماتیت یک نوع بیماری و التهاب ( عفونت وسیع ) فراگیر دهان است که تقریباً ممکن است همه قسمتهای دهان را درگیر کند.اینبیماری علائمی نظیر التهاب دهان، قرمزی و خونریزی، درد خفیف، شدید، زخمهای دهان، تنفس بدبو، بیاشتهایی، خستگی، تب و تحریکپذیری را به همراهدارد.
استعمالسیگار، مصرف زیاد الکل، برخی از روشهای درمانی نظیر پرتودرمانی و شیمی درمانی و دندانهای مصنوعی خطر ابتلا به استوماتیت را افزایش میدهند.
برطبق بررسیهای انجام شده اختلالات روحی و روانی نظیر استرس، اضطراب و افسردگی، نقش عمدهای در بروز استوماتیت و افزایش طول دوره بیماری دارند.
بهداشتکامل دهان و دندان، ترک سیگار، کاهش فشارهای روحی و روانی، کنترل دندانهای مصنوعی از لحاظ تناسب با لثهها، شستشو دهندههای مناسب دهان و بینی، مصرف کافی ویتامینها و پرهیز از تماس دهان با عوامل تحریک کننده و حساسیتزا از راههای مهم پیشگیری از بیماری است، استوماتیت است
بسیار پیش میآید که بیماران بعد از ارتودنسی از زرد شدن دندانها خبر میدهند، ارتودنسی فیالنفسه هیچگونه تغییر رنگی در دندانها ایجاد نمیکند اما این اتفاق حتما بخاطر یکی از این دلایل است:
ممکن است بیماربا وجود توصیه متخصص ارتودنسی(
دکتر ارتودنسی ) به علت عدم رعایت بهداشت دچار پوسیدگیهایی در
دندانهاشود. این پوسیدگیها به شکل لکههای سفید یا قهوهای و حتی گاه
سیاه دیدهمیشوند که به خوبی با رعایت بهداشت مناسب قابل احتراز خواهند
بود. اما
وقتی ایجاد شدند، برطرف کردن آنها نیاز به اقدامات دندانپزشکی خواهد داشت
مورد دیگر که طی درمان ارتودنسیرایج
است، تغییر رنگ موقت دندانها به علت استفاده از دهانشویه کلرهگزیدینرقیق
نشده است. این تغییر رنگ موقتی بوده با مسواک زدن قابل پیشگیری و
قابل رفع است. به ندرت ممکن است دندانهایی که سابقه ضربه یا پوسیدگیها
یاترمیمهای عمیق داشتهاند، در ارتودنسی دچار مرگ عصب دندان شده و رنگشان
عوض شود. در این حالت درمان ریشه (عصبکشی) و سفید کردن لازم خواهد بود.
حالت اخیر بسیار نادر و شاید ۱ در هزار نفر است!
در انتهای درمان ارتودنسی، تمام چسبها و کامپوزیتهایی که برای چسباندن براکتها و بندهای ارتودنسی استفاده میشدند از روی دندان توسط متخصص ارتودنسی ( دکتر ارتودنسی ) پاک میشوند و بنابراین هرچه از ارتودنسی به دندان اضافه شده برداشته میشود.
اغلب بعد از درمان، چون بیمار توجهش به دندانها بیشتر شده، ممکن است «احساس» کند رنگ دندانها زرد است. در این موارد مدتی بعد از ارتودنسی میتواند از روشهای سفید کردن دندانها استفاده کند. به ندرت استفاده از درمانهای ترمیم زیبایی ممکن است توصیه شود.
اما نکتهای جالب هم در این مقوله موجود است و آن تفاوت شرایط تهیه عکس از دندانها است:
در عکس بالا تصاویر در شرایط نور کمی متفاوت در ابتدای درمان و پایان درمان ارتودنسی ولی با یک دوربین تهیه شدهاند اما عکس ۲ سال بعد با دوربین دیگری تهیه شده و دندانها به نظر سفیدتر میرسند!
یکسرنخ خوب در این مورد مقایسه رنگ لثهها بین تصاویر است که کمک میکند
تشخیص دهیم تفاوت رنگ دندانها تا چه حدی حاصل شرایط تصویر برداری ممکن استباشد.
درمان ارتودنسیامروزه در کشور ما و دیگر کشور ها مورد استقبال بسیاری از افراد قرار
گرفته است. بسیاری این عمل را برای زیبایی و بسیاری دیگر برای رفع مشکلات
دندان خود انجام می دهند. اما نکته ی مهم در عمل ارتودنسی ، رعایت بهداشت دندان هاست.
ارتودنسی
درجامعه ما ارتودنسی به معنای ردیف کردن دندانها به منظور ایجاد زیبایی است ولی درواقع دامنه فعالیت گسترده تری دارد هدف از ارتودنسی:تشخیص- پیشگیری و درمان روابط نادرست بین ساختمانهای فک و دهان وصورت است
که علاوه بر زیبایی بر تنفس – تکلم و تغذیه نیز تاثیر گذار است.بهترین زمانبرای معاینه و تشخیص ارتودنسیهنگام
رویش دندانهای دائمی جلو است.دراین هنگام که هنوز رویش دندانها کاملنشده
است با هدایت روند رشد وبا صرف وقت و هزینه کمتر پیشگیری و درمان
انجام میگیرد.درصورتی که ناهنجاری در اسکلت فک وصورت باشد(مثل ناهماهنگی
فکها)بهترین زمان درمان در دخترها قبل از 13 سالگی و در پسرها قبل از 15
سالگی است.زود از دست دادن دندانهای شیری باعث رویش نابجای دندانهای دائمی
میگردد.مراجعه منظم به متخصص ارتودنسی( دکتر ارتودنسی ) و دقت در رعایت بهداشت کودک توسط والدین از این مورد
جلوگیری می کند.باقیماندن عادات بد دهانی بعد از 2 سالگی میتواند منجر به
ناهنجاری دندانها و فک و صورت گردد.این عادات شامل مکیدن انگشت – فشردن
زبان به طرف جلوی دهان – مکیدن لب و جویدن ناخن میباشد که باید هرچه سریعتردرمان گردد.همانطور که گفته شد اگرچه ارتودنسیزیبایی
را به طرز چشمگیری افزایش میدهد ولی تنها هدف درمان نیست .دندانهاینامرتب
وروابط نادرست فکها باعث عدم تکلم مناسب – پوسیدگی زیادتر – تشکیل
جرم بیشتر – ناراحتی لثه – افزایش خطر شکستگی دندانها – بوی بد دهان –
تنفسدهانی و مشکلات جویدنی و گوارشی میشود که در صورت تشخیص به موقع و کامل
کردن دوره درمان برطرف خواهند شد.درصد موفقیت درمانهای ارتودنسی بسیار بالا است و هرچه زودتر انجام شود برای متخصص ارتودنسی ( دکتر ارتودنسی ) و بیمار رضایت بخش تر خواهد بود.